Litaba
- Liphoofolo tse hlaha: tlhaloso, mehlala le bohlokoa tlhahong
- Phapang lipakeng tsa liphoofolo tse hlaha le tse ruuoang lapeng
- Mehlala ea liphoofolo tse hlaha
- Khoebo ea liphoofolo tse hlaha: Tlhaloso le phello ho liphoofolo tsa Brazil
- Bohlokoa ba ho loants'a thekiso ea liphoofolo
O thekiso ya diphoofolo tse hlaha e ntse e le e 'ngoe ea litšokelo tse kholo ho pholoheng ha mefuta e mengata le ho leka-lekana ha tikoloho le tikoloho eo li sebetsang ho eona. Hajoale, tloaelo ena e nkuoa e le ketso ea boraro e kholo ka ho fetesisa e seng molaong lefatšeng (ka mora thekiso ea matsoho le thekiso ea lithethefatsi), e tsamaeang ho feta lidolara tse limilione tse sekete selemo se seng le se seng.
Naheng ea Brazil, leha e thibetsoe ho tloha lilemong tsa bo-60 ke Molao oa 5197 bakeng sa Ts'ireletso ea Liphoofolo, the ho tsoma diphoofolo tse hlaha e ntse e ikarabella bakeng sa ho tlosa mefuta ea matsoalloa e fetang limilione tse 38 selemo le selemo libakeng tsa bona tsa tlhaho. Ntho e mpe ka ho fetesisa ke hore, liphoofolong tse ling le tse ling tse 10 tse hlaha tsa Brazil tse hapuoeng hore li nyeheloe li ntse li phela 'marakeng o seng molaong, ke e le' ngoe feela e atlehang ho phela e le litlamong.
Sengoloa sena se secha sa PeritoAnimal se ikemiselitse ho tsebisa batho ka litlamorao tse mpe tsa ketso ena e seng molaong naheng ea Brazil le lefats'eng. Qalong, ha ho letho le betere ho feta ho utloisisa liphoofolo tse hlaha ke eng le hore na hobaneng li le bohlokoa bakeng sa tekatekano ea lihloliloeng le tikoloho ea tsona. Bala pele ho ithuta haholoanyane!
Liphoofolo tse hlaha: tlhaloso, mehlala le bohlokoa tlhahong
Mohopolo oa phoofolo e hlaha o kenyelletsa mefuta eohle ea 'Muso oa liphoofolo o tsoetsoeng' me ntshetsa pele potoloho ea bona ea bophelo maemong a tlhaho, mohlala, meru kapa maoatle. Liphoofolo tsena li etsa liphoofolo tse ikhethileng tsa naha kapa sebaka, li etsa mesebetsi e meng kahare ho ketane ea lijo le tikoloho ea eona ho netefatsa botsitso lipakeng tsa mefuta ea mebuso eohle e ahileng ho eona, ho thibela ponahalo ea tse senyang lijalo, bongata ba batho le ho se lekalekane ho hong hoa tikoloho.
Liphoofolo tse hlaha li ka hlalosoa e le letsoalloa kapa naha esele, Kamehla re nka liphoofolo tse ikemetseng tsa naha e itseng kapa sebaka se le seng. Ha phoofolo e le karolo ea liphoofolo tsa tlhaho tsa sebaka se seng, e nkuoa e le ea tlhaho. Leha ho le joalo, ha sebaka sa eona sa tlhaho sa tlhaho se sa fumanoe tikolohong ea tikoloho eo, mofuta oo o bitsoa o sa tloaelehang. Haeba re sekaseka liphoofolo tsa Brazil, phiri e nang le mohloa le lengau e ka ba mehlala ea liphoofolo tse hlaha tse tsoaletsoeng Brazil, ha tau kapa bere e sootho li ka boleloa e le liphoofolo tse hlaha tse sa tloaelehang, kaha sebaka sa tsona sa tlhaho ha se fumanehe Libaka tsa tikoloho tsa Brazil.
Phapang lipakeng tsa liphoofolo tse hlaha le tse ruuoang lapeng
Ho fapana le liphoofolo tse hlaha, liphoofolo tse ruuoang ke tse tloaetseng ho phela le batho 'me bophelo ba bona bo hlaha hantle ntle le tikoloho le tikoloho, libakeng tse fetotsoeng ke ho kenella ha batho. Ho feta moo, mefuta ena e hlahisitse Kamano ea ho itšetleha le ho tlatsana le batho. Ha ba ntse ba ipapisitse le motho bakeng sa litlhoko tse itseng tsa mantlha (joalo ka lijo, mofuthu le bolulo), tlholeho ea bona e fana ka melemo ho batho (khamphani, lijo, lipalangoang, jj.).
Leha, ha se mefuta eohle e phelang botlamuoeng kapa e tloaetseng ho ba haufi le batho e ka nkoang e le liphoofolo tse ruuoang. Ho bolela mohlala o le mong feela: ha re nahaneng ka liphoofolo tse hlaha tse pholositsoeng botlamuoeng bo seng molaong mme, ka lebaka le itseng, ha li sa khona ho khutlela tlholehong. Sena ha se bolele hore mofuta ona o khaolitse ho ba hlaha mme oa fetoha oa lapeng, empa ho fapana le hore batho ba bang ba ne ba le joalo thibeloa ho phela sebakeng sa bona sa tlhaho mme e tlameha ho lula maemong a laoloang ho phela.
Ka kutloisiso ena, ho bohlokoa ho utloisisa hore ts'ebetso ea ho rua malapeng e feta phetoho ea nakoana kapa e nang le morero sebakeng sa liphoofolo. Liphoofolo tsa kajeno tse ruuoang li fetile phetohong e telele le e rarahaneng, e sa kenyelletseng tikoloho e ba potileng feela, empa le mekhoa ea bona, boits'oaro esita le sebopeho sa lefutso le morpholoji tse khethollang mefuta ea tsona.
Liphetoho tsena, ka karolo e 'ngoe, li etsahala ka tlhaho ka lebaka la tlhoko ea ho ikamahanya le tikoloho e ncha le mokhoa oa bophelo, empa li boetse li tsamaisoa kapa hona ho susumetsoa ke batho ka bo bona, ka sepheo sa ho fumana melemo e fumanoang litšobotsing tsa' mele, kutlo le kutloisiso ea liphoofolo tse fapaneng.
Haeba re nahana ka lintja, ho etsa mohlala, ha ho thata ho bona hore liphapang tse mabapi le liphiri kapa lintja tse hlaha (joalo ka dingo, ka mohlala), li feta sebaka sa bolulo moo mofuta o mong le o mong o hlahisang bophelo ba ona. Leha mefuta ena e amana le liphatsa tsa lefutso, re hlokomela phapang e hlakileng ponahalong, boits'oarong le ts'ebetsong ea mmele oa e 'ngoe le e' ngoe ea tsona. Re boetse re hlokometse hore batho ba sebelisitse letoto la mehato ho nts'etsopele le ho hlahisa lintja ho totobatsa litšobotsi tse ling tse lakatsehang, joalo ka ho tsoma le tšireletso ea tlhaho, ho hlahisa mefuta e fapaneng ea li-canine ka mekhoa e itseng ea botle le boits'oaro.
Ho etsahetse se tšoanang ka liphoofolo tse ling tse ruuoang, joalo ka lipere, likhomo le likhomo, likolobe, likatse, jj. Mme ho bohlokoa ho hopola seo ha se phoofolo e 'ngoe le e' ngoe e hlokehang phoofolo ea lapeng, ke hore, ha se kamehla e entsoeng ka sepheo sa ho boloka botsoalle le ho sireletsa batho. Ka lilemo tse ngata, indasteri ea lijo, feshene, temo, mehlape le mesebetsi e meng e mengata ea moruo e its'etleha ka kotlolloho le ka mokhoa o sa tobang holima liphoofolo tse ruuoang lapeng. Re sa bue ka liketsahalo tsa lipapali le boithabiso tse sebelisang liphoofolo, joalo ka litlholisano tsa lipere kapa litlholisano tsa botle ba lintja, mohlala.
Mehlala ea liphoofolo tse hlaha
Ho ka se khonehe ho fana ka lenane le felletseng la liphoofolo tse hlaha sengolong se le seng feela, bonyane hobane ho ntse ho na le mefuta e mengata e sa tsejoeng eo boteng ba eona bo sa ngolisoang ka molao ke mahlale. Ka lehlakoreng le leng, re boetse re fumana liphoofolo tse 'maloa tse hlaha li timetse, tseo boteng ba tsona bo ke keng ba hlola bo bonoa sebakeng sa tsona sa tlhaho.
Ho u fa leseli feela, liphoofolo tsa Brazil li na le 10 le 15% ea mefuta-futa e teng lefatšeng ka bophara. Sebakeng se seholohali sa Brazil, ho hakanngoa hore ho na le mefuta e fetang likete tse 11 tsa liphoofolo tse anyesang, linonyana, lihahabi le litlhapi, le mefuta e ka bang limilione tse 30 tsa likokoanyana. Nahana hore na ke liphoofolo tse kae tse hlaha tse lulang lefatšeng ka bophara, tikolohong le maemong a leholimo a fapaneng ...
Ka tlase, re hlahisa mefuta e meng ea liphoofolo tse hlaha tse kotsing e kholo ea ho timela, e ka nyamelang ka kotloloho lilemong tse tlang:
- Tshukudu e tshweu ya Leboya
- Lengau la Amur
- Tshukudu ya Java
- South China Tiger
- Vaquita
- Gorilla ea Sefapano sa Noka
- Kouprey (poho e hlaha e tsoang Indochina)
- Saola
- Leboea Leruarua le Leboea la Atlantic
- Tshukudu ya Sumatran
Mehlala ea liphoofolo tse hlaha tsa Brazil tse kotsing ea ho timela
- Blue Arara
- otter
- dolphin e pinki
- jacutinga
- Phiri ea Guara
- Tamarin ea Khauta e Tala
- savannah bat
- Muriqui Leboea
- Jaguar
- Mohetletsi o mosehla
- Sekolopata sa letlalo
- bolo ea armadillo
Khoebo ea liphoofolo tse hlaha: Tlhaloso le phello ho liphoofolo tsa Brazil
Poleloana e reng "ho rekisa" e sebelisetsoa ho supa khoebo e seng molaong. Tabeng ea thekiso ea liphoofolo tse hlaha, re bua ka eona theko e sa reroang le thekiso ea mefuta e fapaneng ba tsongoang ka sehloho le ho nkuoa sebakeng sa bona sa tlholeho hore ba nyeheloe ba ntse ba phela joalo ka liphoofolo tse ruuoang lapeng eksotiske kapa e entsoe sehlabelo bakeng sa tlhahiso ea lihlahisoa le lihlahisoa tse nang le boleng bo holimo ba khoebo (liaparo, lieta, limmete, mekhabiso, lintho, jj.).
Khoebo ea liphoofolo tse hlaha e sentse e bolaea liphoofolo tse ipatileng eseng Brazil feela empa hape le lefats'eng ka bophara. Ho latela Tlaleho ea "Live Planet" ea 2016 (Tlaleho ea Lefatše le Phelang 2016), e hlophisitsoeng lilemo tse ling le tse ling tse peli keMokhatlo oa Zoological oa London (ZSL) ka kopanelo le mokhatlo oa WWF (World Fund Fund), mefuta-futa ea lihloliloeng polaneteng ea rona e fokotsehile ka hoo e ka bang 58% ho tloha lilemong tsa bo-70.
Ka bomalimabe, ho rekisoa ha liphoofolo tse hlaha Brazil ke e 'ngoe ea linyeoe tse tšosang ka ho fetisisa, joalo ka ha ho hakanngoa hoo e ka bang 70% ea mefuta e rekisoang machabeng e tsoa litsing tsa tikoloho tsa Brazil, haholo-holo ho tsoa libakeng tsa Leboea, Leboea-bochabela le Midwest. Hajoale, selemo le selemo, liphoofolo tse hlaha tse fetang limilione tse 38 tsa naheng ea Brazil li tsongoa ka molao. Ka hona, ho nahanoa hore thekiso le tahlehelo ea libaka tsa bolulo, matsatsing ana, ke tsona tse sokelang bophelo ba liphoofolo tsa Brazil.
Ka "sefahleho se seng sa chelete ena ea tšepe", re fumana linaha tse kenyang mefuta ea naha naheng, ke hore, tse rekang liphoofolo kapa lihlahisoa tse tsoang ho tsona, tse fanoang ka mokhoa o seng molaong ka ho rekisa. Ho ea ka National Report on Wildlife Trafficking, e etsoang ke National Network to Combat Wildlife Trafficking (RENCTAS), tse ling tsa linaha tse "jang" mosebetsi ona o seng molaong ke: United States, Germany, Netherlands, Belgium, France, England , Switzerland, hara tse ling.
Pele re tsoela pele, re hloka ho etsa polelo e khuts'oane: ha se mefuta eohle ea bojaki e tsoaletsoeng botlamuoeng e nkang karolo 'marakeng o seng molaong. Linaheng tse 'maloa, ho tsosa liphoofolo tse hlaha tse isitsoeng kholehong bakeng sa thekiso hoa lumelloa ebile ho laoloa ke molao. Leha ho le joalo, litsi tse nehetsoeng ketsahalong ena li tlameha ho ngolisoa le ho fuoa tumello ea ho sebetsa, ntle le ho latela letoto la litlhoko tsa molao le maemo a bophelo le polokeho.
Maemong ana, ts'ebetso ea khoebo e tlameha ho etsoa ka mokhoa o hlakileng mme moreki a fumane invoice e nang le lintlha tsohle tsa setheo le phoofolo e rekiloeng ho netefatsa semelo sa eona sa molao. Ntle le moo, liphoofolo tsena li tlameha ho tlisoa ho mong'a tsona e mocha ka boitsebiso bo hlakileng, eo hangata e nang le microchip e kentsoeng ka tlasa letlalo.
Bohlokoa ba ho loants'a thekiso ea liphoofolo
Ka tsohle tseo re li boneng ho fihlela joale, mohlomong u se u ntse u utloisisa hore liphoofolo tse hlaha li latela melao eo. mesebetsi e ikhethang sebakeng sa bona sa tlhaho, e lumella lihloliloeng tse fapaneng tsa polanete ea rona hore li lule li lekana. Ha palo ea liphoofolo e felile kapa e fokotseha haholo, ho se leka-lekane hoa tikoloho ho kotsi ho senyang mefuta eohle le lisebelisoa tsa tlhaho tsa tikoloho eo, hape e ama batho (ka kotloloho kapa ka kotloloho).
Ntle le litlamorao tse hlahisoang ke ho se leka-lekane ha tikoloho, ho tsoma liphoofolo tse hlaha le hona ho ka ba teng e ama hampe mesebetsi ea tlhahiso le bophelo bo botle ba batho. Ho felisoa ha liphoofolo tse ling (kapa phokotso ea tsona e matla) ho rata ho ata ha mefuta e meng, e ka qetellang e fetohile likokonyana tse lematsang mesebetsi ea mehlape le / kapa ho fetisetsa maloetse ho batho le liphoofolo tse ling.
Ena ke potso e utloisisehang habonolo ha re felisa sebatana, re lumella phofu e mengata hore e ngatafale haholo, e etsang hore ho be le baahi ba bangata haholo. Ha re felisa linonyana le liphoofolo tse phelang metsing, ka mohlala, re bula mamati bakeng sa mefuta e likete ea likokoanyana hore e ikatise ka bolokolohi, ntle le taolo ea tlhaho ya sebatana. Likokoanyana tsena li tla fallela masimong le metseng e meholo ka potlako ho ea batla lijo, tse ka lematsang kotulo mme tsa sebetsa joalo ka likokoana-hloko tsa mafu a mangata, joalo ka dengue.
Ka lehlakoreng le leng, ho hlahisoa ha mefuta e sa tloaelehang naheng ea naha ho ka sokela le botsitso ba liphoofolo tsa naha eo, haholo ha phoofolo e "phonyoha" ho tsoa botlamuoeng bo laoloang mme e khona ho ikatisa tikolohong ea tikoloho, e qothisanang lehlokoa le mefuta ea teng. tšimo le lijo. Ntle le moo, liphoofolo tsena e ka ba lijari tsa li-zoonoses (mafu a ka fetisoang lipakeng tsa batho le mefuta e meng), ea eba bothata ba bophelo ba sechaba le ba tikoloho.
Bakeng sa mabaka ana kaofela, ho bohlokoa eseng feela hore ho na le melao e thibelang ho tsoma ka molao le ho rekisoa ha liphoofolo tse hlaha, empa hape le hore melaoana ea sechaba e khothaletsoe. tlhokomeliso ea likotsi tsa ketso ena e seng molaong le matšolo a ho khothaletsa litletlebo ka thekiso ea batho. Mehato ena e tlameha ho kopanngoa le maano a ts'ebetsong a ts'ebetsong ho netefatsa hore molao oa qobelloa le likotlo tse thata ho ba etsang botlokotsebe bona mme ba beha tikoloho le bophelo bo botle ba mefuta e mengata ntle le batho.
Ntle le moo, e mong le e mong oa rona a ka kenya letsoho ho feliseng thekiso ea liphoofolo tse hlaha. Joalo? Taba ea mantlha, re sa natse boteng ba eona ebe re e tlalehela ba boholong ba nang le boiphihlelo. Sebakeng sa bobeli, le ka mohla ho se fumane liphoofolo tse ruuoang lapeng eksotiske Inthaneteng, le barekisi ba ikemetseng kapa litsing tse se nang laesense e sebetsang ea ho sebetsa. Mme qetellong, ka ho tseba hore ho na le liphoofolo tse ngata tse emetseng monyetla oa ho ba le lelapa le lehae le tletseng lerato. Kahoo ho fapana le ho sebelisa chelete e ngata haholo 'me u qetelle u le kotsing ea ho tšehetsa mesebetsi e seng molaong, khothaletsa ho batla setšabelo sa liphoofolo le ho amohela motsoalle oa hlooho ea khomo!
Haeba u batla ho bala lingoliloeng tse ling tse tšoanang le liphoofolo tse hlaha ke eng, re khothaletsa hore o kenye karolo ea rona ea Seo U hlokang ho se Tseba.