Litaba
Liphoofolo li buisana ka litsela tse fapaneng mme hangata li leka ho bua ntho eo re sa tsebeng ho e tseba.
Bohloko ke mokhoa oa puisano le mokhoa o sireletsang oa phoofolo eo re tlamehang ho leka ho e utloisisa. Ka ngongoreho e ntseng e hola ea boiketlo ba liphoofolo, bongaka ba bongaka ba likhomo bo hlahisitse mekhoa e mecha ea ho khetholla le ho kokobetsa bohloko ba liphoofolo tsena tse kholo.
Sengoliloeng sena ke PeritoAnimal, re tla hlalosa matšoao a mantlha a bohloko ba likhomo kahoo o ka tseba le ho nka bohato kapele kamoo ho ka khonehang ha o belaela hore o na le khomo e kulang.
Pathophysiology ea bohloko ba likhomo
THE bohloko e hlalosoa e le boiphihlelo bo sa thabiseng ba maikutlo le maikutlo bo amanang le likotsi tsa 'nete kapa tse ka bang teng, ho bonoa e le mofuta oa lefu le holofatsang[1] le bothata bo tebileng ba boiketlo.
E sebetsa joalo ka mokhoa o sireletsang 'mele mme ho tseba sesosa sa ona ho ka fokotsa litlamorao le ho netefatsa boiketlo ba liphoofolo tsa polasing.
Liphoofolo tse kholo joalo ka lipoho, likhomo le likhomo li na le mokoallo o bohloko ho feta lintja le likatse [2,3] ka hona, ho ka nka nako e ngata hape ho ba thata ho khetholla bohloko ba liphoofolo tsena.
Ho ea ka physiology ea bohloko, e ka aroloa ho latela:
- Nako: e bohloko (ea motsotsoana kapa ea tšohanyetso) kapa e sa foleng (e phehellang kamora ho tsoa kotsi kapa ho hong ho itseng 'meleng)
- Sebaka: sa lehae kapa se akaretsang
- Botebo: ka ntle (mohlala letlalong) kapa botebo (mesifa, lesapo, manonyello)
- Tšimoloho: tšimoloho ea "somatic" kapa "visceral" (ho tsoa viscera kapa litho)
U ka tseba joang ha phoofolo e le bohlokong?
Likarabo tsa 'mele bohlokong li kenyelletsa:
- Lihomone: Ho eketsa cortisol, adrenaline, norepinephrine, lihormone tse amanang le khatello ea maikutlo le tse ka lekanyetsoang ka mali, mathe le moroto.
- Metabolic: Ho eketseha ha lebelo la pelo le / kapa ho hema (o ka bona phefumoloho ea liphoofolo), feberu le mahlo a bulehileng haholo le a nang le bana ba hlatsoitsoeng (mydriasis).
- boits'oaro: ho li-ruminants, e 'ngoe ea litsela tsa ho lekanya karabelo ea bohloko ke ka ho lekola boits'oaro. Ntlha ena ke tlhahlobo e ka bonoang e ka lekanyetsoang mme e tla itšetleha ka lintlha tse 'maloa, lesika la lefutso, bong, boima, bophelo bo botle ka kakaretso le tikoloho.[4].
Ka bohloko bo bohale hangata ho ka ba bonolo ho li khetholla, joalo ka ha matšoao a totobetse, joalo ka:
- sefahleho se fetotsoeng
- mantsoe a lentsoe
- ho hloka botsitso
- ho thothomela
- ho thatafala ka maoto le matsoho
- ho otlolla (ho holofala)
- ho nyeka ka mokhoa o qobelloang oa sebaka sa 'mele
- bothata ba ho metsa (dysphagia)
- bothata ba ho ntša metsi (dysuria)
- boits'oaro bo sa tloaelehang joalo ka ho sisinya hlooho, ho raha mpa kapa ho loma, ho fofa kapa ho hlekefetsa batho le likhomo tse ling
Matšoao ana a fapana ho latela sebaka le bohloko ba bohloko.
e se e ntse e le bohloko bo sa foleng ea khomo e kulang, ho leka-lekana le ho phehella ho ka ba thata haholo ho e bona le ho e tseba, joalo ka ha phoofolo e ka hlahisa:
- Feberu
- Ho sila meno (bruxism)
- Liphetoho tsa Boroko
- Phetoho maemong, mokokotlo oa tsebe, tsebe le hlooho
- Fokotsa kapa ho eketsa phepelo ea lijo le metsi (e fetolelang ho theola boima ba 'mele kapa ho eketsa)
Lintlha tsena li thata haholo ho li hlahloba hobane likhomo, e leng liphoofolo tse hlahisang lihlahisoa, li bonoa le ho tšoaroa joaloka mohlape, e leng ho etsang hore ho be thata haholo ho latela mekhoa ea phoofolo e le 'ngoe le ho fumana hore na e robetse kapa e ja hantle. Tabeng ena, ho hlokahala hore u hlokomele matšoao a bonahalang haholo, 'me haeba u belaela hore khomo ea kula, u tlameha ho itšehla thajana' me u e hlokomele maemong a hlalositsoeng kaholimo, 'me haeba lipelaelo li netefalitsoe o tlameha ho letsetsa ngaka ea hau ea liphoofolo.
Haholo-holo ka likhomo tsa lebese, re ka thathamisa Matšoao a lefu likhomong joaloka:
- Feberu
- Ho tepella maikutlo
- Ketsahalo e fokotsehileng le tšebelisano le tikoloho le liphoofolo tse ling
- Fokotsa lijo, metsi le boima ba 'mele
- thetsa kutlo
- Fokotsa tlhahiso ea lebese
- hlotsa
- Fetola maemong a mokokotlo
- Ho eketseha ha sekhahla sa pelo (HR) le ho hema (RR)
Joalo ka ha re bone, tse busang li le maemong a bohloko li ka fetola boemo ba tsona, litloaelo le litloaelo tsa tsona, mme li ka ba tsa ba mabifi ka lebaka la bohloko, leha ho le joalo, ho bohlokoa ho bolela hore bosio tsena le tse ling tse lipontšo tse hlakileng ha e bontše hore na ke phoofolo efe e sa utloeng bohloko.
Hajoale ho na le sistimi ea ho lekola bohloko e ipapisitseng le boits'oaro bo sa tloaelehang le lintlha tse fuoeng boitšoaro boo. Ka mantsoe a mang, boitšoaro bo sa tloaelehang, likhomo li tla phahama le ho phahamisa bohloko ba tsona. Sistimi ena, e ntseng e nts'etsopele, ke boiteko ba ho etsa tlhahlobo ea bohloko ho li-ruminants hohle.
Bala sengoloa sa rona ka mafu a atileng haholo likhomong.
Kalafo
Ntho ea bohlokoa bakeng sa ho khona ho kokobetsa bohloko ke ho tseba ho bo tseba, empa, joalo ka ha re bone, ona ke mosebetsi o thata. Leha ho le joalo, ka boinehelo le mamello le lithuto tse 'maloa, ho ntse ho ba bonolo ho tseba ho feta ho tseba lisosa tsa bohloko ba likhomo.
Ho na le litlhare tse ngata ho phekola bohloko le ho fokotsa ho se utloise bohloko liphoofolong: li-anti-inflammatory (li-NSAID) le li-opioid ke lihlopha tse sebelisoang haholo tsa lithethefatsi, 'me tsa morao-rao li ntse li tšohloa haholo ka lebaka la litlamorao tse mpe tse li bakang.
Ka thuso ea hau, ka tlhaloso e qaqileng ea matšoao a phoofolo, le ka tlhahlobo le tlhahlobo ea ngaka ya diphoofolo tse busang, ho tla khonahala ho fokotsa bohloko le ho se phutholohe ha liphoofolo, ho netefatsa boiketlo ba tsona.
Sengoloa sena se reretsoe ho fana ka tlhaiso-leseling feela, ho PeritoAnimal.com.br ha re khone ho fana ka kalafo ea bongaka ba liphoofolo kapa ho etsa mofuta ofe kapa ofe oa tlhahlobo. Re fana ka maikutlo a hore o ise phoofolo ea lapeng ho ngaka ea liphoofolo haeba e ka ba le boemo bofe kapa bofe bo sa thabiseng.
Haeba u batla ho bala lingoliloeng tse ling tse tšoanang le Khomo e kulang - matšoao a bohloko ba likhomo, re khothaletsa hore o kenye karolo ea rona ea Thibelo.